AN INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN CLASSROOM TEACHERS' LEVELS OF CONSCIOUS AWARENESS IN TEACHING AND THEIR PROFESSIONAL BURNOUT


Abstract views: 116 / PDF downloads: 49

Authors

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.11079858

Keywords:

Mindful Awareness In Teaching, Occupational Burnout, Primary School Teachers, Primary School, Quantitative Correlational Survey Study

Abstract

​The objective of this research is to examine whether there is a correlation between the levels of mindful awareness in teaching and occupational burnout experienced by primary school teachers. Additionally, the study investigates whether there is a statistically significant relationship between teachers' levels of mindful awareness in teaching and their occupational burnout, in relation to their demographic characteristics.This research is a relational survey study, which is one of the quantitative research methods. The universe of the study consists of 1,200 primary school teachers working in all public primary schools affiliated with the Küçükçekmece District National Education Directorate in Istanbul during the 2023-2024 academic year. The sample size of the research was calculated to be at least five times the number of items in the administered survey, comprising 232 primary school teachers from the same district.A questionnaire (survey technique) was utilized as the data collection tool. Two different scales were used in our research. One of these is the Occupational Burnout Scale; the other is the Mindful Awareness in Teaching Scale. The Pearson Correlation Test was applied to examine the relationship between the scores of the Mindful Awareness in Teaching Scale and its sub-dimensions, and the Occupational Burnout Scale scores administered to teachers."The findings of the study revealed significant differences among participating primary school teachers based on gender and professional seniority, while no significant difference was noted in relation to marital status.

In conclusion, the research determined a negative correlation between the level of mindful awareness in teaching and the level of occupational burnout among primary school teachers.  As the level of mindful awareness in teaching increases, the level of occupational burnout decreases. The negative relationship between the level of mindful awareness and occupational burnout provides significant insights into how teachers establish emotional and professional balance. Developing and supporting mindful awareness strategies for teachers could assist them in coping with occupational burnout. Suggestions were made in order to help teachers cope with the difficulties in their professional lives and create a healthier teaching environment.

Author Biography

Doç. Dr. Bahadır Gülbahar , Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Eğitim Fakültesi

1978’de Berlin’de doğan yazar, ilkokul ve ortaokulu Kırşehir’de bitirdi. 2000’de, Dokuz Eylül Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği bölümünden mezun oldu. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi bilim dalında yüksek lisans (2005) ve doktora (2010) eğitimlerini tamamladı. 2000-2009 yılları arasında MEB’e bağlı okullarda öğretmenlik ve okul yöneticiliği yaptı. 2009-2012 yılları arasında Gazi Üniversitesi TÖMER’de yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ifa etti. 2012’de Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesine öğretim üyesi olarak atandı. Yazar, bu görevini sürdürmektedir. 2016-2021 yılları arasında Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi TÖMER’de yöneticilik de yaptı, 2023’te bu göreve yeniden atandı. Gülbahar’ın ulusal ve uluslararası bilimsel dergilerde yayımlanmış çok sayıda makalesi, uluslararası yayınevlerince basılan kitaplarda kitap bölümleri bulunmaktadır. Uluslararası yayınevlerince basılan Türkçe ve İngilizce çok sayıda kitapta editörlük yapmış, uluslararası bilimsel toplantılarda birçok bildiri sunmuş ve bilimsel çalışmalarına yüzlerce atıf da yapılmış olan yazar, 2017’de Çekya’da gerçekleştirilen bir kongrede “en iyi araştırmacı” ve 2019’da Azerbaycan’da düzenlenen bir sempozyumda “en iyi bildiri” ödüllerine layık görüldü. TTKB onaylı Türkçe ve Türk dili ve edebiyatı ders kitapları da bulunan Gülbahar, Irak’taki Türkmen öğrenciler için de Türkçe ve Türk dili ve edebiyatı ders kitapları yazdı. Yazar ayrıca, “Daha Mutlu ve Başarılı Bir Öğrenci Olmam Mümkün, Sesim Ol Sevgili Günlüğüm (2020)” adlı bir çocuk kitabı da kaleme almıştır. Yazarın öğretmenler, öğretmen adayları ve öğretmenlik mesleğine ilgi duyan herkes için yazdığı “Kötü Bir Öğretmen Olma Rehberi: Sizi Hedefe Ulaştıracak Tavsiyeler” adlı, 2024’te basılacak bir eseri de bulunmaktadır. Ahmet Yesevi Üniversitesinde eğitim yönetimi ve denetimi lisansüstü dersleri de yürütmekte olan Gülbahar, ileri seviyede İngilizce ve orta seviyede Almanca bilmektedir.

References

KAYNAKÇA

Abenavoli, R. M., Jennings, P. A., Greenberg, M. T., Harris, A. R., & Katz, D. A. The protective effects of mindfulness against burnout among educators, Psychology of Education Review, 37(2), (2013), 57-69.

Acer, Ç. Okul öncesi öğretmenlerde bilinçli farkındalık (mindfulness) ve duygu düzenleme ilişkisi. (Yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul. (2018).

Akçamete, G., Kaner, S. ve Sucuoğlu, B. Öğretmenlerde Tükenmişlik İş Doyumu ve Kişilik. Ankara: Nobel Yayınları (2001).

Akkaya, O. Sınıf öğretmenlerinin bilinçli farkındalık ve umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişki. (Yüksek lisans tezi). Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir. (2019).

Aslan S. H., Aslan. R. O., Alparslan. Z. N., Gürkan. S. B. ve Ünal. M. Hekimlerde Tükenmede Cinsiyetle İlişkili Etkenler. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, Cilt: 22, Sayı:2. (1997), (132-136).

Arıkan, S., “Muğla Merkez İlköğretim Birinci Kademede Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Ve Nedenlerinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla, (2007).

Arıkan, A. Ergenlerde Aile İçi Şiddet İle Benlik İmgesi Ve Umutsuzluk Düzeyi Arasındaki İlişki (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul. (2014).

Anderson, N. D., Lau, M. A., Segal, Z. V., & Bishop, S. R. Mindfulness-based stress reduction and attentional control. Clinical Psychology & Psychotherapy, 14(6), (2007), 449–463.

Baer, R. A., Smith, G. T., & Allen, K. B. Assessment of mindfulness by self-report:

The Kentucky Inventory of Mindfulness Skills. Assessment, 11(3), (2004), 191-206.

Baltaş, A. ve Baltaş, Z., Stres Ve Başa Çıkma Yolları, Remzi Kitabevi, 18. Basım. (1998).

Bakioğlu, F. Psikolojik Danışman Adaylarının Özyeterlikleri İle Kültüre Duyarlılıkları, Cinsiyet Rolleri ve Bilinçli Farkındalıkları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, (2017), 1-124.

Bayram E. Üniversite öğrencilerinin sosyal görünüş kaygı düzeyleri ile bilinçli farkındalık düzeyi arasındaki ilişkinin spor ve farklı değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Erzurum, Atatürk Üniversitesi. (2019).

Brown, K. W., & Ryan, R. M. The benefits of being present: mindfulness and its role in psychological well-being, Journal of personality and social psychology, 84(4), (2003), 822.

Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. ve Kılıç, E. Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi, (2013).

Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. (2017).

Büyüköztürk, Ş.Sosyal Bilimler İçin Veri Analiz El Kitabı (27. Baskı). Ankara: PEGEM Yayınları. (2020).

Cemaloğlu, N. ve Erdemoğlu Şahin, D. Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2) , (2007), 463-484.

Czerwinski, N., H. Egan, A. Cook, and M. Mantzios. “Teachers and Mindful Colouring to Tackle Burnout, and Increase Mindfulness, Resiliency and Wellbeing.” Contemporary School Psychology, 1–11. (2020).

Çintiriz, Ş., “Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde Kültür Dersi Öğretmenlerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeyinin Tespiti: Beşiktaş İlçesi Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. (2016).

Çokluk, Ö. Zihinsel ve İşitme Engelliler Okulunda Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerde Tükenmişliğin Kestirilmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). (1999).

Dolunay, A. B. Keçiören İlçesi Genel Liseler ve Teknik- Ticaret- Meslek Liselerinde Görevli Öğretmenlerde tükenmişlik Durumu Araştırması. Ankara: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). (2001).

Dönmez, İ. Sınıf öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Biruni Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. (2018).

Ergin C. Doktor ve Hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması. Bayraktar Z, Dağ İ, editör. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları (Kongre Kitabı). Ankara, (1992), 143-54.

Erkul, A. Meslek lisesi öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyi. (Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. (2014).

Farber, B. A. Teacher burnout: Assumptions, myths, and issues, Teachers College Record, 86(2), (1984), 321-338.

Flook, L., Goldberg, S. B., Pinger, L., Bonus, K., & Davidson, R. J. Mindfulness for teachers: A pilot study to assess effects on stress, burnout, and teaching efficacy, Mind, Brain, and Education, 7(3), (2013), 182-195.

Frank, J.L., Jennings, P.A. & Greenberg, M.T. Validation of the mindfulness in teaching scale. Mindfulness, 7, (2016), 155-163.

Genç, A., Demirci Seyrek, Ö ve Aydın, C. Öğretimde Bilinçli Farkındalık Ölçeği Türkçe uyarlama geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), (2022), 35 – 42

Girgin, G. İlkokul Öğretmenlerinde Meslekten Tükenmişliğin Gelişimini Etkileyen Değişkenlerin Analizi ve Bir Model Önerisi (İzmir İli Kırsal Ve Kentsel Yöre Karşılaştırılması). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). (1995).

Gold, E., Smith, A., Hopper, I., Herne, D., Tansey, G., & Hulland, C. Mindfulness-based stress reduction (MBSR) for primary school teachers, Journal of child and family studies, 19(2), (2010), 184-189.

Gouda, S., Luong, M. T., Schmidt, S., & Bauer, J. Students and teachers benefit from mindfulness-based stress reduction in a school-embedded pilot study. Frontiers in psychology, 7, (2016), 590.

Gündüz, B. Öğretmenlerde tükenmişliğin akılcı olmayan inançlar ve mesleki bazı değişkenlere göre yordanması. Yayınlanmamış doktora tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana, (2004).

Huberman, M. The professional life cycle of teachers, Teachers college record, 91(1), (1989), 31-57.

Hwang, Y. S., Bartlett, B., Greben, M., & Hand, K. A systematic review of mindfulness interventions for in-service teachers: A tool to enhance teacher wellbeing and performance, Teaching and Teacher Education, 64, (2017), 26-42.

İflazoğlu AS, Saban A. Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin bilişsel farkındalıkları ile güdülerinin bazı sosyo-demografik değişkenlere göre incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi. 9(1), (2008), 35-58. Available from: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/egeefd/article/ view/5000004003/5000004519

Jennings, P. A., ve Greenberg, M. T. The prosocial classroom: Teacher social and emotional competence in relation to student and classroom outcomes, Review of Educational Research, 79(1), (2009), 491-525.

Jennings, P. A. Breaking the mold of pre-service and inservice teacher education: Innovative and successful practices for the 21st century, Promoting teachers’ social and emotional competencies to support performance and reduce burnout. A. Cohan, A. Honigsfeld (Ed.)., Rowman and Littlefield Education. (2011), 133-143.

Jennings, P. A., Frank, J. L., Snowberg, K. E., Coccia, M. A., & Greenberg, M. T. Improving classroom learning environments by Cultivating Awareness and Resilience in Education (CARE): results of a randomized controlled trial, School Psychology Quarterly, 28(4), (2013),374.

Jennings, J. L., & Apsche, J. A. The evolution of a fundamentally mindfulness-based treatment methodology: From DBT and ACT to MDT and beyond.International Journal of Behavioral Consultation and Therapy, 9(2),(2014) 1–3. https://doi.org/10.1037/h0100990

Jennings, P.A. Öğretmenler için farkındalık. İstanbul: Pegasus Yayınları. Kabat-Zinn, J. (2019). Yeni başlayanlar için farkındalık. İstanbul: Pegasus Yayınları. (2019).

Kabat-Zinn, J. Full catastrophe living: Using the wisdom of your mind and body to face stress, pain, and illness. New York: Delacorte. (1990).

Kabat-Zinn, J. Mindfulenss’ın iyileştirici gücü: zihin ve bedenin bilgeliğini kullanarak stres, acı ve hastalıklarla yüzleşme cesareti. İstanbul: Diyojen Yayıncılık. (2021).

Karagöz, Y. SPSS ve AMOS 24 Uygulamalı İstatistiksel Analizler, 3. Baskı, Ankara: Nobel Yayıncılık. (2021).

Karasar, N. Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. (2012).

Kavcar, C. Cumhuriyet Döneminde Dal Öğretmeni Yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), (2002).

Kocaarslan, B. Profesyonel Müzik Eğitimde Bilinçli Farkındalık Öğrenme Stratejileri ve Öğrenme Stilleri (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul. (2016).

Kazu, H.&Yıldırım, N. Öğretmenlerin bilişsel farkındalık stratejilerini kullanma düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından karşılaştırılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 11(4), (2013), 1-19.

Kocaarslan B. Profesyonel müzik eğitiminde bilinçli farkındalık, öğrenme stratejileri ve öğrenme stilleri [doctoral dissertation]. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü; (2016).

Koralay, F.D. İlkokullarda görev yapan öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyi. (Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. (2014).

Kırılmaz, A., Çelen, Y., ve Sarp, N. İlköğretim’de Çalışan Bir Öğretmen Grubunda “Tükenmişlik Durumu” Araştırması. A.Ü. Sağlık Eğitim Fakültesi, İlköğretim-Online 2(1), 2-9. (2000), Internet’ten 12 Aralık 2004’de Elde Edilmiştir: Http:// Www. İlkogretimOnline.Org.Tr

Kyriacou, C., & Sutcliffe, J. Teacher stress: A review. Educational review, 29(4), (1977), 299-306.

Kyriacou, C. Teacher Stress: Directions for Future Research, Educational Review, 53, (2001), 27-35.

Li, C., Wong, N. K., Sum, R. K., & Yu, C. W. Preservice teachers’ mindfulness and attitudes toward students with autism spectrum disorder: The role of basic psychological needs satisfaction. Adapted Physical Activity Quarterly, 36(1), (2019), 150-163.

Ma, Y., Wang, F., & Cheng, X. Kindergarten teachers’ mindfulness in teaching and burnout: The mediating role of emotional labor, Mindfulness, 12(3), (2021), 722-729.

Maslach, C., Jackson, S., Leiter, M. (1996). Maslach burnout inventory. Manual. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press. Maslach, C., Schaufeli, W. B. & Leiter, M. P. Job burnout. Annual Review of Psychology, 52, (2001), 397-422.

Maslach, C., & Jackson, S. E. Burnout in organizational settings. Applied social psychology annual. 5, (1984), (133-153).Maslach, C., Schaufeli, W. B., & Leiter, M. P. Job burnout, Annual review of psychology, 52(1), (2001), 397-422.

Maslach, C. Job burnout: New directions in research and intervention, Current directions in psychological science, 12(5), (2003), 189-192.

Meiklejohn, J., Phillips, C., Freedman, M. L., Griffin, M. L., Biegel, G., Roach, A., ... & Saltzman, A. Integrating mindfulness training into K-12 education: Fostering the resilience of teachers and students, Mindfulness, 3(4), (2012), 291-307.

Özdemir, T. İstenmeyen davranışların görülme sıklığı ile öğretemnlerin tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki. (Doktora tezi). Abant İzzzet Baysal Üniversitesi, Bolu. (2009).

Özgün, M. Lise müdürlerinin bilinçli farkındalıkları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. (2018).

Özipek, A., “Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerde Mesleki Tükenmişlik Düzeyi Ve Nedenleri”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. (2006).

Özyeşil, Z., Arslan, C., Kesici, Ş., & Deniz, M. E. Bilinçli farkındalık ölçeği’ni Türkçeye uyarlama çalışması, Eğitim ve Bilim, 36, (2011), 160.

Price, E. Explorıng the influence of gender role and mındfulness skılls on student athletes’ performance [Unpublished doctoral dissertation]. University of La Verne. (2016).

Roeser, R. W., Skinner, E., Beers, J., & Jennings, P. A. Mindfulness training and teachers’ professional development: an emerging area of research and practice. Child Development Perspectives, 6, (2012), 167–173.

Roeser, R. W., Schonert-Reichl, K. A., Jha, A., Cullen, M., Wallace, L., Wilensky, R., ... & Harrison, J. Mindfulness training and reductions in teacher stress and burnout: Results from two randomized, waitlist-control field trials, Journal of educational psychology, 105(3), (2013), 787.

Schaufeli, W. B., Leiter, M. P., & Maslach, C. Burnout: 35 years of research and practice, Career development international, 14(3), (2009), 204-220.

Siegel, D.J. The mindful brain: reflection and attunment in the cultivation of well-being. New York: Norton. (2007).

Şehidoğlu, Z. 15-17 Yaş Grubu Ergenlerde Bilinçli Farkındalık Düzeyi İle Problemli İnternet Kullanımı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi, İstanbul. (2014).

Şenay, T. Okul öncesi öğretmenlerinin bilinçli farkındalık ve duygu yönetme becerileri arasındaki ilişkide özyeterlilik inancının aracı rolü. (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul. (2021).

Şencan, D. Sınıf öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzelerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli, (2019).

Sucuoğlu, B., Kuloğlu-Aksaz, N. Özürlü Çocuklarla Çalışan Öğretmenlerde Tükenmişliğin Değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Dergisi, Cilt: 10, Sayı. 36. (1996), (44-60).

Şahin, Azize. “Üniversite Öğrencilerinde Bilinçli Farkındalık ile Yaşam Doyumu ve İyi Oluş Arasındaki İlişkiler.” Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi, (2018).

Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. Using multivariate statistics. Boston: Allyn and Bacon. (2013).

Tabachnick and Fidell, B.G. Tabachnick, L.S. Fidell Using Multivariate Statistics (sixth ed.) Pearson, Boston. (2013).

Tacı, M. C. Bilinçli farkındalığın, mutlak gerçek ihtiyacı ile ruh sağlığı arasındaki ilişkide aracı değişken rolü [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi+. İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (2017).

Tuğrul, B., ve Çelik, E. Normal Çocuklarla Çalışan Anaokulu Öğretmenlerinde Tükenmişlik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, (12), (2002).

Weinstein, N., Brown, K. W., Ryan, R. M. A multi-method examination of the effects of mindfulness on stress attribution, coping, and emotional well-being, Journal of Research in Personality, 43, (2009), pp. 374-385.

Yılmaz, B. Resmi ve özel ilköğretim okullarındaki sınıf öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa, (2010).

Yılmaz, D., “Sağlık Çalışanlarının Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi: Tekirdağ’daki Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, (2017).

Zümbül, S. Öğretmen Adaylarının Psikolojik İyi Oluş Düzeylerinde Bilinçli Farkındalık ve Affetmenin Yordayıcı Rolleri. Ege Eğitim Dergisi, 20(1), (2019), 20-36.

Published

2024-04-28

How to Cite

Keskin Yılmaz, D., & Gülbahar , D. D. B. (2024). AN INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN CLASSROOM TEACHERS’ LEVELS OF CONSCIOUS AWARENESS IN TEACHING AND THEIR PROFESSIONAL BURNOUT. NEW ERA INTERNATIONAL JOURNAL OF INTERDISCIPLINARY SOCIAL RESEARCHES, 9(23), 1–26. https://doi.org/10.5281/zenodo.11079858

Issue

Section

Articles