SANATÇILAR VE KEDİLERİ*
Özet Görüntüleme: 30
/ 
PDF İndirme: 16
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14552102Anahtar Kelimeler:
Anahtar Kelimeler: Resim Sanatı, Sanatçılar, KediÖzet
İnsanlar ve kediler, binlerce yıldır aynı ortamı paylaşan iki canlı türüdür. Bu birliktelik, yaklaşık 10.000 yıl önce tarım toplumlarının gelişimiyle başlamış ve kediler, tahıl depolarını kemirgenlerden koruyarak insan yaşamında önemli bir yer edinmiştir. Antik Mısır’da kutsal sayılan kediler, hem tanrısal semboller hem de evcil hayvanlar olarak değer görmüştür. Ancak Orta Çağ’da kediler, cadılarla ilişkilendirilerek kötü bir üne sahip olmuş ve bu dönemde yaşanan kedi soykırımları sanatçılar gibi çeşitli kesimlerin çabalarıyla son bulmuştur. Kedilerin sanat eserlerinde yer almaya başlaması, onların yeniden popüler bir evcil hayvan olarak kabul görmesini sağlamıştır. Geçmişte ve günümüzde birçok sanatçı, gerçek dünyada kedilerden etkilenmiş, onlarla yaşam alanlarını paylaşarak onları gözlemlemiş ve birlikte bir arkadaşlık kurmuşlardır. Bu arkadaşlığın etkisiyle sanatçılar, evcil hayvanları olan kedileri resimlerine dahil etmiş ve kullandıkları kedi figürlerini kendi belirledikleri anlamlarla donatıp kendi biçim anlayışlarına göre tasvir etmişlerdir. Leonardo Da Vinci’den Balthus’a, Louis Wain’den Picasso’ya Matis’e kadar birçok sanatçı arkadaşlık ettikleri kedilerini sanatlarına taşıyarak dostluklarını ölümsüzleştirmişlerdir. Türk sanatından da Cihat Burak, Orhan Peker, Fikret Otyam, Gürbüz Doğan Eşkioğlu gibi birçok ünlü isim kedileri ile yaşadıkları dostlukları sanatsal çalışmalarına taşımışlardır. Tarihsel araştırma tekniği kullanılarak yazılan bu çalışmada, kedilerin sanat eserlerindeki yerini ve sanatçılar üzerindeki etkilerini araştırmak amaçlanmıştır. Sonuç olarak sanatçılar ile kediler arasındaki etkileşim incelenerek kedilerin hangi sahnelerde kullanıldığı ve bu figürlerin sanatsal açıdan taşıdığı anlamlar değerlendirilmiştir.
Referanslar
AKTAY, A.(2010). Şizofrenler Neden Sanata Yatkın Olur. 01 Aralık 2024 tarihinde Psiko Hayat Dergisi: https://psikohayat.com/assets/pdf/8.pdf adresinden alındı.
ALLDERİDGE, P. (2020). Cats Of Louis Wain. Paris: Pubs Overstocks.
ATASEVENS, YAYMAN, S.(2017). Andy Warhol’un Resimlerinde Popüler Kültürün Etkisi. 01 Aralık 2024 tarihinde Dergi Park: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/351395 adresinden alındı.
BUGLER, Caroline. (2011). The Cat 3500 Years of The Cat in Art. London:New York:Merrel.
BÜYÜKÜNAL, F. BERK. İ. TANSUĞ. S. (1991). Cihat Burak. İstanbul: Ada Yayınları.
ÇOLAK AYDIN, İnci. (2019). Cihat Burak’ın Resimlerine ve Öykülerine Yansıyan Hayvan İmgeleri. 10 Eylül 2024 tarihinde Dergi Park: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/636860 adresinden alındı.
GALLİNA, S. (2016). The Cats of Andy Warhol. 4 Eylül 2024 tarihinde Wordpress GALLİNA. https://gallinart.wordpress.com/tag/andy-warhol/ adresinden alındı.
HALICI E, (2017). Orhan Peker ve Türk Resim Sanatındaki Yeri. 22 Eylül 2024 Tarihinde Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/307859 adresinden alındı.
HASDEMİR KAYA, H. 2019. Antik Mısır Toplumunda Kedinin Kutsallığı. 30 Kasım 2024 tarihinde Sosyoloji Divanı Dergisi:
https://www.academia.edu/41250425/Antik_M%C4%B1s%C4%B1r_Toplumunda_Kedinin_Kutsall%C4%B1%C4%9F%C4%B1 adresinden alındı.
LESSO, Rosie. (2023). Egyptian Cat Goddess: Who Is Bastet?. The Collector.
MARK, J. J. (2012). Cats in the Ancient World. 07 Temmuz 2024 tarihinde WORLD HISTORY ENCYCLOPEDIA:https://www.worldhistory.org/article/466/cats-in-the-ancient-world/ adresinden alındı.
NASTASI, A. (2015). Artists And Their Cats. Andy Warhol. San Francisco: Chronicle Books.
NEWELL, A. – H. (2021). The Artist Ai Weiwei İs İnspired By The Resilience And Self – Contentment Of His Belowed Cats. 10 Eylül 2024 tarihinde The New York Times Style Magazine: https://www.nytimes.com/2021/04/12/t-magazine/ai-weiwei-cats.html adreinden alındı.
NİZAMOĞLU, C. (2007). İslam Kültüründe Kediler. 08 Temmuz 2024 tarihinde Muslim Heritage: https://muslimheritage.com/cats-islamic-culture/ adresinden alındı.
ÖZBERK, F. (2019). Fikret Otyam Kim İçin Ve Neden Yazmışt. 29 Aralık 2024 tarihinde Odatv: https://www.odatv.com/kultur-sanat/fikret-otyam-kim-icin-ve-neden-yazmisti-166560?utm_source=chatgpt.com adresinden alındı.
ÖZSAN, E. (2022). Gürbüz Doğan Ekşioğlu: “Sanatçılar özgürlüğü seven kişilerdir.” 22 Eylül 2024 tarihinde Edebiyathaber.Net: https://www.edebiyathaber.net/gurbuz-dogan-eksioglu-sanatcilar-ozgurlugu-seven-kisilerdir/ adresinden alındı.
ŞİMŞEK, D. (2020). Doğan Gürbüz Ekşioğlu ile Söyleşi. 29 Kasım 2024 tarihinde Kedici: https://kedici.com.tr/post.php?pId=320&ptype=blog adresinden alındı.
TOPRAK, B. (1989). Tabanca patladı. Kadın yere düştü. Adam kaçtı. Fikret Otyam, Resim, Yazı ve Fotoğrafı Harmanladım; Halkımın Dili, Gözü, Kulağı Olmak İstedim. 29 Kasım 2024 tarihinde Yeni Düşün Dergisi:
TORREY, E.F. 2022. Parasites, Pussycats And Psychosis: The Unknown Dangers Of Human Toxoplasmosis. İsviçre: SPİNGER.
TURNER, C. Dennis. BATESON, Patrick. (2014) The Domestic Cat, The Biology of its Behaviour. 29 Kasım 2024 tarihinde : United Kingdom Cambiridge University Press https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=4avCAQAAQBAJ&oi=fnd&pg=PA83&dq=cat+in+roman+and+greek+culture&ots=Rdso-zONz2&sig=2NgDtAj0kc7r2h7QeQefTaqxumw&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false adresinden alındı.
WOLFMAN, U. R. (2017). Henri Matisse And The Music Of Color. 29 Temmuz 2024 tarihinde Interlude: https://interlude.hk/henri-matisse-music-color/ adresinden alındı.
Resim Listesi
Resim 1: Resim 1: Tanrıça Bastet, Bronz Heykel, The Met Fifth Avenue'da Galer. (Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Bast ), (Erişim Tarihi 26.07.2024)
Resim 2: Firavun III. Amenhotep ve Kraliçe Tiye'nin en büyük oğlu Veliaht Prens Thutmose'un kedisinin lahiti. (Kaynak: https://www.quora.com/Why-are-cats-called-Mew-in-ancient-Egypt) , (Erişim Tarihi 26.07.2024)
Resim 3: Kedi Mozaiği, Roma Ulusal Müzesi, Palazzo Massimo'da yer almaktadır. (Kaynak: https://www.peramuzesi.org.tr/blog/bir-kedi-dosyasi/1412 ), (Erişim Tarihi 26.07.2024 )
Resim 4:Kedili Minyatür, Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi. (Kaynak: https://minyatursanati.tumblr.com/page/3), (Erişim Tarihi 26.07.2024)
Resim 5: Mary Beale, Bir Kediyle Bir Kızın Portresi, 1665-1670. (Kaynak:https://www.metmuseum.org/articles/theophile-alexandre-steinlen-cats-socialism-world-war-i), (Erişim Tarihi 27.07.2024)
Resim 6: Ford Madox Brown, The Nosegay, Lady Lever Art Gallery, Port Sunlight National Museums Liverpool. (Kaynak: https://www.mentalfloss.com/posts/louis-wain-artist-facts ), (Erişim Tarihi:28.07.2024)
Resim 7: Théophile Alexandre Steinlen, Tournée du Chat Noir de Rodolphe Salis, Rutgers Üniversitesi'ndeki Zimmerli Sanat Müzesi. (Kaynak: https://listelist.com/louis-wain-kedi-cizimleri/), ( Erişim Tarihi: 28.07.2024)
Resim 8: Louis Wain Ve Kedisi Birlikte Çizim Masasındalar.(Kaynak: https://www.bbc.com/news/uk-england-london-59518847) , (Erişim Tarihi:01.12.2024)
Resim 9: Louis Wain, Erken Dönem Kedi Resimleri.(Kaynak: https://listelist.com/louis-wain-kedi-cizimleri/) , (Erişim Tarihi: 28.07.2024)
Resim 10: Louis Wain, Orta Ve Son Dönem Kedi Eserleri.(Kaynak: https://gulsahmeralozgur.dr.tr/louis-wain/) (Erişim Tarihi: 28.07.2024)
Resim 11: Henri Matisse, Nice’deki Hotel Regine’daki Dairesinde Kedisi Ve Kedi Yavrusuyla Birlikte.(Kaynak:https://www.artsy.net/artwork/robert-capa-henri-matisse-at-cimiez-nice), (Erişim Tarihi:29.07.2024)
Resim 12: Henri Matisse, Siyah Kedili Kız, Özel Koleksiyon.(Kaynak: https://www.wikiart.org/en/henri-matisse/girl-with-a-black-cat ), (Erişim Tarihi:29.07.2024)
Resim 13: Henri Matisse, Kırmızı balık ve Kedi, Pushkin Museum of Art in Moscow, Russia.
(Kaynak: https://sumbulsokak.com/kedi-ile-kirmizi-balik/). ( Erişim Tarihi:29.07.2024)
Resim 14: Andy Warhol ve Siyam Türü Olan Kedisi.(Kaynak: https://gallinart.wordpress.com/tag/andy-warhol/), ( Erişim Tarihi: 04.10.2024)
Resim 15: Andy Warhol, 1956, Sam, Kağıt Üzerine Elle Renklendirilmiş Ofset Litografi.
(Kaynak:https://www.artsy.net/artwork/andy-warhol-sam-sitting-red-cat-with-green-eyes-dot),
(Erişim Tarihi: 04.10.2024)
Resim 16: Andy Warhol, 1956, Mavi Kedi, Kağıt Üzerine Elle Renklendirilmiş Ofset Litografi. (Kaynak:https://shop.nga.gov/warhol-blue-cat-11-x-14-print), (Erişim Tarihi: 04.10.2024)
Resim 17: Andy Warhol, 1957, Kedi, Kağıt Üzerine Mürekkep, Sulu Boya Ve Grafit. (Kaynak:https://www.artsy.net/artwork/andy-warhol-cat ), (Erişim Tarihi: 04.10.2024)
Resim 18: Ai Weiwei ve Kedisi.(Kaynak: https://dbqart.org/artists-and-their-pets-2020-june-1/ ) , (Erişim Tarihi: 04.10.2024)
Resim 19: Ai Weiwei, Kediler (kırmızı ve siyah), 2022, Serigrafi Baskı. (Kaynak: https://www.myartbroker.com/artist-ai-weiwei/artwork-cats-red-signed-print), (Erişim Tarihi: 04.10.2024)
Resim 20: Cihat Burak ve Kedisi ( Halit Ergüven Arşivi).
(Kaynak: https://www.unlimitedrag.com/post/cihat-burak-hikayelerinin-guzelligi)(Erişim Tarihi: 07.10.2024)
Resim 21 : Cihat Burak, Kediler Mediler, Ne Dediler, Ne Yediler, Hüseyin Hülki Birol Koleksiyonu.
(Kaynak: https://www.artfulliving.com.tr/sanat/cihat-burak-ve-imgeler-dunyasi-i-27953), (Erişim Tarihi: 10.10.2024)
Resim 22: Cihat Burak, Margo, 1981, Serigrafi. (Kaynak: https://www.sanatgezgini.com/cihat-burak-ozgun-baski-serigrafi-margo), (Erişim Tarihi: 10.10.2024)
Resim 23: Orhan Peker ve Kedisi Başka. ,
(Kaynak: https://tr.pinterest.com/pin/810436895442567948/ )(Erişim Tarihi 20.10.2024)
Resim 24: Orhan Peker, Özden, Komşu ve Başka, 1969 Tuval Üzerine Yağlı Boya.
(Kaynak: https://www.artnet.com/artists/orhan-peker/6) , (Erişim Tarihi 20.10.2024)
Resim 25: Orhan Peker, Kedi, Kağıt Üzerine Guaj Boya.
(Kaynak: https://artam.com/muzayede/264-degerli-tablolar-ve-antikalar/orhan-peker-1926-1978-kedi-3 ), (Erişim Tarihi 20.10.2024)
Resim 26: Fikret Otyam ve Kedisi. (Kaynak: https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/sanatci-fikret-otyam-hayatini-kaybetti/18344), (Erişim Tarihi 20.10.2024)
Resim 27: Fikret Otyam, Kedi, 2003, Tuval Üzerine Akrilik. (Kaynak: https://fikretotyam.com/resimleri/270 ) (Erişim Tarihi 20.10.2024)
Resim 28: Fikret Otyam, Kedi, Tuval Üzerine Yağlı Boya.
(Kaynak:https://artam.com/muzayede/329-online-muzayede/fikret-otyam-1926-2015-kedi)
(Erişim Tarihi 20.10.2024)
Resim 29: Gürbüz Doğan Eşkioğlu ve Kedisi. (Kaynak: https://www.ecc- kruishoutem.be/en/previousexhibitions/cats-gurbuz-dogan-eksioglu-turkey.html), (Erişim Tarihi 20.10.2024)
Resim 30: Gürbüz Doğan Eyüpoğlu’nun Tasarladığı Çeşitli dergi Kapakları. (Kaynak: https://www.kedidefteri.com/?p=124 ), (Erişim Tarihi: 01.12.2024)
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 NEW ERA INTERNATIONAL JOURNAL OF INTERDISCIPLINARY SOCIAL RESEARCHES
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
