KORE HARBİ VE TÜRK TUGAYI’NIN YAYIN ORGANI KUTUP YILDIZI


Özet Görüntüleme: 6 / PDF İndirme: 13

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.17423302

Anahtar Kelimeler:

kore harbi, Kutup Yıldızı, Türk Tugayı

Özet

Kuzey Kore birliklerinin 25 Haziran 1950’de Güney Kore topraklarına saldırması sonucu Kore Harbi patlak vermiştir. Çin ve Sovyetler Birliği’nin desteklediği Kuzey Kore ordusu, Kore’nin başkenti Seul’e kadar ilerlemiştir. Güney Kore bu süreçte Birleşmiş Milletler’e başvurarak yardım talebinde bulunmuş, BM bu talebe olumlu yanıt vermiştir. Böylece Kore Savaşı uluslararası bir boyuta taşınmış, BM öncülüğünde Güney Kore’ye çok uluslu bir destek sağlanmıştır. Güney Kore’ye 17 ülke askeri, 6 ülke ise tıbbi yardımda bulunmuştur. Türkiye de BM üyesi sıfatıyla, uluslararası barış ve güvenliğin korunması amacıyla 4500 kişilik bir askeri birliği BM emrine verme taahhüdünde bulunmuştur. 41. Türk Tugayı hazırlıklarını tamamlayarak 25-30 Eylül 1950 tarihleri arasında İskenderun Limanı’ndan Kore’ye hareket etmiş, 10 Kasım 1950 itibarıyla cephede fiilen savaş pozisyonuna geçmiştir. Türk Tugayı, Kore’de konuşlanmasının ardından 19 Aralık 1950 tarihinden itibaren "Kutup Yıldızı" adlı günlük bir gazete yayımlamaya başlamıştır. Başlangıçta 2-3 sayfadan ibaret olan bu yayın, zaman içerisinde sayfa sayısını artırmış; içerik olarak cepheye dair çarpışma haberleri, menkıbeler, tefrikalar ile yurttan ve dünyadan derlenen haber özetlerine yer vermiştir. Özellikle "Yurttan Sesler" başlıklı köşe aracılığıyla memleketten gelen selam ve mesajlar yayımlanmış, bu durum gazete üzerinden bir tür duygusal iletişim ve moral desteği sağlamıştır. 19 Aralık 1950’den 22 Kasım 1953’e kadar düzenli olarak yayımlanan gazete, 1954’te bir, 1955’te ise üç sayı çıkarılarak yayın hayatını sonlandırmıştır. Bu çalışma, Kore Savaşı sırasında Türk Tugayı bünyesinde yayımlanan Kutup Yıldızı gazetesi üzerinden, savaş ortamında süreli yayın faaliyetinin işlevini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın temel hedefi, söz konusu gazetenin içerik ve biçim yönünden incelenmesi yoluyla, Türk askerlerinin moral ve motivasyonunu artırma, bilgiye erişimini sağlama ve vatanla olan bağlarını güçlendirme gibi çok boyutlu işlevlerini ortaya koymaktır. Ayrıca bu çalışma, Türk askerî basını açısından örnek teşkil eden bu yayının, askerî tarih ve basın tarihi bağlamında özgün bir belge niteliği taşıdığını vurgulamakta ve bu alandaki literatürde gözlemlenen önemli bir boşluğu doldurmayı hedeflemektedir. Başkanlık Cumhuriyet Arşivi belgeleri, dönemin ulusal gazeteleri, Kutup Yıldızı sayıları ve konuyla ilgili bilimsel kaynaklar temelinde gerçekleştirilen bu çalışma; tarih, iletişim, medya ve askerî sosyoloji disiplinlerine çok yönlü katkı sunmayı amaçlamaktadır.

Referanslar

I. Arşiv Kaynakları

Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA), Dışişleri Bakanlığı Türk Diplomatik Arşivi, Ülkeler, Kore, Kurum No:547, Yer Bilgisi:44761.215282.8. , Belge Tarihi: 01.07.1950.

BCA, Kurum No:547, Yer Bilgisi:44874.216231.73. , Belge Tarihi:26.07.1950.

BCA, Milli Savunma Bakanlığı Askeri Tarih Arşivi(ATASE), Kore Harbi Koleksiyonu, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:152.0.82(1-10), Belge Tarihi: 03.10.1973.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:152.0.82(1-10), Belge Tarihi: 03.10.1973.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:152.0.81(26), Belge Tarihi: 17.08.1973.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:30.0.178(1-45), Belge Tarihi: 03.07.1951.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:152.0.81(29), Belge Tarihi: 17.08.1973.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:154.0.1, Belge Tarihi: 19.12.1950.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:154.0.1, Kutup Yıldızı (KY), C.1, S.1(2), Belge Tarihi: 19.12.1950.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:154.0.2, KY, C.1, S.2(2), Belge Tarihi: 20.12.1950.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:154.0.1, KY, C.1, S.2(2), Belge Tarihi: 20.12.1950.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:158.0.278, KY, C.4, S.333(2), Belge Tarihi: 22.11.1953.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:158.0.282, Belge Tarihi: 11.11.1954.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:158.0.283, KY, C.5, S.89, Belge Tarihi: 16.02.1955.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:158.0.284, KY, C.5, S.118, Belge Tarihi: 19.05.1955.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:154.0.3, KY, C.5, S.119, Belge Tarihi: 20.05.1955.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:158.0.284, Belge Tarihi: 21.12.1950.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:102.0.44, Belge Tarihi: 02.02.1953.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:158.0.174, KY, C.3, S.24, Belge Tarihi: 24.09.1952.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:154.0.43, Belge Tarihi: 09.03.1951.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:158.0.245, Belge Tarihi: 01.01.1953.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:154.0.5, KY, C.1, S.5, Belge Tarihi: 23.12.1950.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:154.0.5, KY, C.1, S.6, Belge Tarihi: 24.12.1950.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:154.0.43, KY, C.1, S.12, Belge Tarihi: 30.12.1950.

BCA, Kurum Kodu:110.9.1.15, Yer Bilgisi:33.0.108, Belge Tarihi: 01.08.1951.

II. Kitaplar

Armaoğlu, Fahir. 1993. 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi(1914-1980). Ankara: İş Bankası Yayınları.

Artuç, İbrahim. 1990. Kore Savaşlarında Mehmetçik. İstanbul: Kastaş Yayınları.

Fehrenbach, Theodore Reed. 2000. This Kind of War : The Classic Korean War History. Washington, D.C.: Brassey's.

Hee-Chull, Lee. 2007. Siyasi, Ekonomik, Askeri ve Kültürel Açıdan Türkiye- Kore İlişkileri. Ankara: TTK Yayınları.

Hickey, Michael. 2000. Korean War, The West Confront Communism 1950-1953. London: John Murray Ltd.

Anonim. 2002. Kore Gerçeği. çev. Hüseyin İçen. Ankara: Güzeliş Ofset.

Anonim. 1959. Kore Harbi’nde Türk Silahlı Kuvvetlerinin Muharebeleri(1950-1953). Ankara: Harb Tarihi Dairesi E. U. Basımevi.

Malkasian, Carter. 2021. The Korean War (Essential Histories). Oxford U.K: Osprey Publishing.

Orga, İbrahim. 1958. Kore, İstanbul: Sulhi Garan Matbaası.

Öke, Mim Kemal. 1990. Unutulan Savaşın Kronolojisi Kore (1950-1953). İstanbul: Boğaziçi Yayınları.

Randle, Robert F. 1969. The Geneva Conference of 1954 on Indochina. New Jersey: Princeton University Press.

Sander, Oral. 2000. Siyasi Tarih (1918-1994), Ankara: İmge Kitabevi.

Sandler, Stanley. 1999. The Korean War: No Victors, No Vanquished, Lexington: The University Press of Kentucky.

Uçarol, Rifat. 1995. Siyasi Tarih (1789-1994), İstanbul: Filiz Kitabevi.

Yalta, Bahtiyar. 2005. Kunu-ri Muharebeleri ve Geri Çekilmeler(26.XI.1950-24.I.1951), Ankara: TTK Yayınları.

Yazıcı, Tahsin.1963. Kore Birinci Türk Tugayında Hatıralarım, İstanbul: Ülkü Basımevi.

Yücel, Erhan. 2001. Kore Harbi, Kore Türk Tugayı ve BM Askerlerinden Alınan Dersler, Ankara: EDOK Yayınları.

III. Süreli Yayınlar

Akşam, 28 Eylül 1950

Son Posta, 30 Eylül 1950.

Yeni İstanbul, 19 Eylül 1950.

Son Posta, 29 Eylül 1950.

“ Kore savaş birliğimizi götüren üç gemi Kızıl denizde seyrediyor”, Son Posta, 30 Eylül 1950.

“Kore’de çetelerle savaş”, Cumhuriyet, 24 Kasım 1950.

“Kore’de Birliğimiz yeni ilerlemeler kaydetti”, Cumhuriyet, 26 Kasım 1950.

“Korede mütareke bu sabaha karşı nihayet imzalandı”, Milliyet, 27 Temmuz 1953. “Cenevre Konferansı dün çalışmalarına başladı”, Milliyet, 27 Nisan 1954.

IV. Makaleler

Çaykıran, Güzin.Mart 2023. “Kutup Yıldızı Gazetesine Göre Kore Savaşı’nda Türk Tugayının Sosyal Faaliyetleri”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (55): 129-145.

Stueck, William.1986. “The Korean War as International History”, Diplomatic History, 10(4): 291-330.

Tekindor, Sevinç. 2012. Korean War in the Turkish Press, Turkish Studies, 3(3): 523-535.

Türkmen, Füsun. 2002. “Turkey and the Korean War”, Turkish Studies, 3(2): 161-172.

IV. TEZLER

Avcı, Ahmet. 2015. “Kore Savaşı’nda Türk Ordusu”, Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir.

Erlevent, Burçin. 2014. “1950-1953 Kore Savaşında Esir Kamplarındaki Türkler”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.

Topaloğlu, Soner. 2021. “Kore Harbi’nde Yayınlanan Kutup Yıldızı Gazetesi (1950-1955)”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.

İndir

Yayınlanmış

2025-10-23

Nasıl Atıf Yapılır

KILAVUZ, N. (2025). KORE HARBİ VE TÜRK TUGAYI’NIN YAYIN ORGANI KUTUP YILDIZI. NEW ERA INTERNATIONAL JOURNAL OF INTERDISCIPLINARY SOCIAL RESEARCHES, 10(30), 278–295. https://doi.org/10.5281/zenodo.17423302