HEKİMLERİN VE HEMŞİRELERİN SPİRİTÜEL İYİ OLUŞ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ: TANIMLAYICI VE KESİTSEL BİR EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ ÖRNEĞİ


DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17391849Anahtar Kelimeler:
Spirituality, Physician Spiritual Well-being, Nurse Spiritual Well-beingÖzet
İstanbul ilinde bir eğitim araştırma hastanesinde çalışan hekimlerin ve hemşirelerin spiritüel iyi oluş düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı ve kesitsel olarak yapılan bu çalışma, Mart-Aralık 2023 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya 155 hemşire ve 123 hekim dahil edilmiştir. Araştırmada verileri, "Kişisel Bilgi Formu" ve "Üç-Faktörlü Spiritüel İyi-Oluş Ölçeği" ile toparlanmıştır. Elde edilen veriler Statistical Package for Social Sciences programında analiz edilmiştir. Verilerin normal dağılım göstermekte olup verilerin değerlendirilmesinde t-testi, tek-yönlü varyans analizi ve Post-Hoc testleri kullanılmıştır. Araştırmaya katılan hekimlerin ve hemşirelerin yaklaşık %69’ü 25-29 yaş arasındadır. Hekimlerin %64’2’si erkek, hemşirelerin %65’8’i kadındır. Eğitim durumu incelendiğinde hekimlerin %56’1’i ihtisas yapmış, hemşirelerin %78,7’si lisans mezunudur. Hekim %65,9 ve hemşirelerin %71’6’sı bekardır. Çalışmada Üç Boyutlu Spiritüel İyi Oluş Ölçeği puan ortalaması hemşirelerin 111,21±13,09, hekimlerin 105,9±13,46 olarak bulunmuştur. Hemşire ve hekimlerin ölçek toplam puan ve alt boyut puan ortalamalarının karşılaştırılmasında, anomi alt boyutu hariç, anlamlı farklar bulunmuş, hemşirelerin puan ortalamalarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Hemşirelerin ölçek toplam puan ortalamaları mesleğini isteyerek seçenlerde daha yüksek bulunurken, hekimlerin toplam puan ortalamaları çocuk sahibi olanlarda ve gelir giderine eşit olanlarda daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Hemşire ve hekimlerin ölçek alt puan ortalamalarının demografik özellikler ve çalışma özellikleri ile karşılaştırılmasında anlamlı sonuçlar elde edilmiştir (p<0,05). Üç Boyutlu Spiritüel İyi Oluş Ölçeği kullanarak yapılan araştırmada hekimlerin ve hemşirelerin spiritüel iyi oluş düzeyleri ortanın üzerinde bulunmuştur.
Referanslar
Abu-Raiya, H., & Pargament, K. I. (2011). Empirically based psychology of Islam: Summary and critique of the literature. Mental Health, Religion ve Culture, 14(2), 93-115.
Ahmer M.S., Khan, M.A., Khan, M.R., & Ali, R. (2014) Importance of Spiritual Dimension of Health and Responsibility of Physicians, Excellence International Journal Of Education And Research VOLUME 2 ISSUE 7 ISSN 2322-0147 P: 179-187.
Al-Osaimi, D.N., Al-Onazi, A.K., Al-Khammash, N.M.S., Al Shakarah, N.F., Al-Rashidi, M.K., & Al-Shamry, H.M. (2023) Spiritual Well-being and Burnout among Saudi Nurses in Intensive Care Units. The Open Nursing Journal, 2023, Volume 17, p: 1-8.
Burkhardt, M.A. (1989), Spirituality: an analysis of the concept. Holist Nurs Pract. May;3(3):69-77.
Chris, E.D., & Logan, G. (2024) Foundations of Spiritual Care. https://www.researchgate.net/publication/386170739_Foundations_of_Spiritual_Care
Como, J. M. (2007). Spiritual Practice: A Literature Review Related to Spiritual Health and Health Outcomes. Holistic Nursing Practice, 21(5): 224-236.
Ebrahimi H., Jafarabadi, A.M., Arshetnab, H.N., & Khanmiri, S.G. (2016) Relationship between Nurses' Spiritual Well-being and Nurses' perception of competence in providing spiritual care for patients. Medical Science and Discovery. 3(2); p: 81-86.
Ekşi, H., & Kardaş, S. (2017). Spiritual well-being: Scale development and validation. Spiritual Psychology and Counseling, 2, 73–88. http://dx.doi.org/10.12738/spc.2017.1.0022
Fang, C.K., Li, P.Y., LAi, M.L., Lin, M.H., Bridge, D.T., & Chen, W.H. (2015) Establishing a ‘physician’s spiritual well-being scale’ and testing its reliability and validity. J Med Ethics 2011;37:6e12. doi:10.1136/jme.2010.037200
Garcia, A.L., & Martinez, C.O. (2024) Nurses’ spırıtual well-beıng and extent of practıce of spırıtual care. London International Conference on Research in Life-Science & Healthcare, 19 20 June 2024. Proceedings of Healthcare and Biological Sciences Research Association (HBSRA), 2024, 105 125.
Gitsbergs, M.J.H.E., van der Steen, J.T., Hertogh, C.M. P. M., & Deliens, L.(2020) Spiritual care provided by nursing home physicians: a nationwide survey. BMJ Supportive & Palliative Care 2020;10:e42. doi:10.1136/bmjspcare-2018-001756, p: 1-9.
Gökçay, G., & Aydin, Ş. (2024) Spiritual Well-Being and Depression, Anxiety, Stress Levels and Related Factors of Healthcare Professionals: An Example from Turkey. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(3): p: 1087-1098.
Hellman, A.N. (2015) Meeting spiritüel needs. Journal of Christian Nursing.; 32(4):236-241.
Jaberi, A., Momennasab, M., Yektatalab, S., Ebadi, A., & Cheraghi, M. A. (2019). Spiritual health: A concept analysis. Journal of Religion and Health, 58(5), 1537–1560. https://doi.org/10.1007/ s10943-017-0379-z).
Jahandideh, S., Zare A., Kendall, E., & Jahandideh, M. (2019) Nurses’ Spiritual Well-Being and Patients’ Spiritual Care in Iran. COJ Nursing & Healthcare. Vol.1(3) https://doi.org/10.31031/cojnh.2018.01.000514
Jaramillo, J.C. (2019) Spirituality, Spiritual Care and Spiritual Well-being amongNurses and Patients. Journal of Nursing and Health Science. Volume 8, Issue 6 Ser. IV. (Nov - Dec .2019), p: 25-31
Kaya, B., & Erkal, E. (2024) Evaluation of Malpractice Fear, Burnout, and Spiritual Well Being among Physicians in Turkey: A Descriptive Study. Journal of Religion and Health. 12 November 2024. https://doi.org/10.1007/s10943-024-02168-4
Kaya, R. (2019) Riskli birimlerde çalışan hemşirelerin psikolojik dayanıklılık düzeyleri ve spiritüel iyi oluşlarının belirlenmesi, İstanbul Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2019.
Kılınç-İşleyen, E., & Akbaş, E. (2024) The Relationship between Spiritual Health and Spiritual Care Competencies in Nurses: A Cross-Sectional Study. Spırıtual Psychology And Counseling, Volume: 9 Number: 2, p: 187-202.
Kim, H.S, & Yeom, H.A. (2018) The association between spiritual well-being and burnout in intensive care unit nurses: A descriptive study. Intensive & Critical Care Nursing. 46 (2018) 92–97.
Kutlu, Ö., Ermin, C., & Aygin, D. (2020) Yoğun bakım hemşirelerinin spiritüel iyi oluşları ile manevi bakım algılarının değerlendirilmesi. SAUHSD 2020;3(3): 130-142
Mitra, K., Moodi, M., Allahyari, E., Alizadeh, T., & Miri, M. (2024) Investigating the Spiritual Well-Being of Employee Nurses in the Hospitals of Birjand University of MedicalSciences in 2022. Mod Care J. 2024 April; 21(2):e137236. https://doi.org/10.5812/mcj-137236
Moeini, M., Momeni, T., Musarezaie, A., & Sharifi, S. (2015) Nurses’ spiritual well-being and their perspectives on barriers to providing spiritual care. Iran J Crit Care Nurs. 2015;8(3):159-166
Papaleontiou-Louca, E., Esmailnia, S., & Thoma, N., (2022) Spirituality of the developing person according to Maslow. New Ideas in Psychology 69 10099, p: 1-13.
Rudolfsson, G., Berggren, I., Barbosa de Silva A. Experiences of Spirituality and Spiritual Values in the Context of Nursing–An Integrative Review. The Open Nursing Journal, 2014, 8: 64-70.
Ruiz Rao, S.L. (2021) Spiritual well-being of nurses at the intensive care unit during the pandemic. Scientific Journal of Nursing. Vol. 18 N 2 / Mayo - Agosto, 2021, p: 8-18
Safaan, E.Y.M., Sleem, W.F., & EL Wkeel, N.S. (2024) Spiritual Well Being and It’s Relation with Quality of Work Life and Caring Behavior among Nurses. Mansoura Nursing Journal, Vol. 11. No. 1 – 2024, p: 295-306.
Shanafelt, T.D., Sloan, J.A, & Habermann, T.M. (2003) TheWell-Being ofPhysicians. Association of Professors of Medicine. doi:10.1016/S0002-9343(03)00117-7. P:513-519.
Skrzypińska, K., & Chudzik, I. (2017). Personality, spirituality and their relation to well-being in physicians of various specialties. Health Psychology Report, 5(3), 205–218. https://doi.org/10.5114/hpr.2017.65453
Soleimani, M.A.; & Sharif, S.P., Yaghoobzadeh, A., Sheikhi, M.R., Panarello, B., & Win, M.T.M. (2016) Spiritual well-being and moral distress among Iranian nurses. Nursing Ethics; 1:3, p:1-13.
Ünlügedik, M., Akbaş, E. (2023) The effect of spiritual well-being on compassion fatigue among intensive care nurses: A descriptive study. Intensive & Critical Care Nursing, 77, 103432. P: 1-8.
Visser, A., Garssen, B., & Vingerhoets, A. (2010). Spirituality and well‐being in cancer patients: a review. Psycho‐Oncology: Journal of the Psychological, Social and Behavioral Dimensions of Cancer, 19(6), 565-572.
Whitehead, O., Jagger, C., & Hanratty, B. (2021) What do doctors understand by spiritual health? A survey of UK general practitioners. BMJ Open 2021;11: e045110. doi:10.1136/bmjopen-2020-045110, p: 1-7.
Yorulmaz, E.T. (2021) Hemşirelerde spirituel iyi oluş ve bilinçli farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı Hemşirelik Yüksek Lisans Programı, Ankara 2021.
Zhang, K. C., & Zhang, A. (2016). Dare to Dream Personal Values, Life Goals, and International Students in New Zealand. Journal of Religion and Health, 56(5), 1503–1514. doi10.1007s10943-016-0307-7
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 NEW ERA INTERNATIONAL JOURNAL OF INTERDISCIPLINARY SOCIAL RESEARCHES

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.