ÖZEL YETENEKLİ ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN COĞRAFYA KAVRAMINA İLİŞKİN ALGILARI

Özet

Bu araştırmada, özel yetenekli ortaokul öğrencilerinin “coğrafya” kavramını nasıl algıladıkları belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda; özel yetenekli öğrencilerin ilgili kavrama ilişkin geliştirdikleri metaforlar, çizdikleri resim/karikatürlerden elde edilen veriler incelenmiştir. Nitel araştırma deseninde tarama modelinde gerçekleştirilmiş olan araştırmada, mecazlar yoluyla veri toplama, ve doküman analizi gibi nitel araştırma teknikleri birlikte kullanılmıştır. Çalışma gurubu 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Sivas Bilim ve Sanat Merkezi’nde öğrenim gören ortaokul 5, 6 ve 7. sınıf düzeyinden 106’sı kadın, 110’u erkek olmak üzere toplam 216 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışma grubu maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Katılımcılardan elde edilen verilerin çözümlenmesinde içerik analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre “coğrafya” kavramı ile ilgili olarak 5. sınıf düzeyinde 72 katılımcıdan 42, 6. sınıf düzeyinde 57 katılımcıdan 44 ve 7. sınıf düzeyinde 41 katılımcıdan 33 olmak üzere toplam 119 metafor geliştirilmiştir. Katılımcıların ilgili kavrama yönelik olarak geliştirmiş oldukları bu metaforlar on dört kavramsal kategori altında toplanmış olup, bu kategorilere göre katılımcıların büyük bir çoğunluğu coğrafyayı “bilgilendirici olan, farklı dalları olan ve kapsayıcı olan” biçimde algıladıkları görülmektedir. BİLSEM’ler dışında diğer ortaokullarda öğrenim gören öğrencilerin coğrafya ile ilgili algılarına yönelik araştırmalar arttırılarak özel yetenekli öğrenciler ile diğer öğrenciler arasında algı farklılıkların olup olmadığını belirlemeye yönelik çalışmaların yapılaması önerilmektedir