Etik İlkeler ve Yayın Politikası
Etik İlkeler ve Yayın Politikası
Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies (SJISS), etik görev ve sorumlulukları oluştururken açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan rehberler ve politikaları dikkate almıştır.
Bilimin etik kuralları gereği süreç içerisinde farklı görev ve sorumlukları bulunan herkesin (yazarlar, araştırmacılar, yayıncı, hakemler, editör ve alan editörleri) bu kurallara hassasiyet göstermesi gerekmektedir. SJISS, yayın etiği kapsamında sürecin tüm aşamalarında paydaşlarının aşağıdaki etik sorumlulukları sürdürmesi beklenmektedir.
Yazarlar İçin Etik Kurallar
* SJISS’ye gönderilen her çalışmanın yazar/yazarlar tarafından özgün olduğu kabul edilir. Daha önce başka yerde yayımlanmış bir çalışmanın dergimize gönderilmesi söz konusu olmayacağı gibi yazarın/yazarların bir çalışmayı aynı anda birden fazla dergiye göndermesi, dergimize çalışma gönderdikten sonra yazar sorumluluklarında değişiklik yapması (yazar ekleme, çıkarma, sırası değiştirme) da söz konusu olamaz. Yazar/yazarlar başka araştırmacıların çalışmalarından faydalanmaları durumunda (dil, fikir, grafik, resim vb.) ise bu alıntıları eksiksiz ve doğru bir biçimde dergi kurallarına uygun olarak atıfta bulunmak zorundadırlar. Dolayısıyla çalışmada ismi geçen bütün yazarlar bu durumdan sorumludur. Ayrıca çalışmada katkıda bulunduğu hâlde ismi geçmeyen veya ismi geçtiği hâlde katkısı bulunmayan kişilerin isimlerinin geçmesi etik değildir. Çalışmada çıkar çatışmasına sebep olabilecek durumlar da varsa bunlar belirtilmelidir.
* Yazar/yazarlar, çalışmalarını hazırlarken bulgularını bilimsel dayanaklara dayandırmalıdır. Bulgular üzerinde, bilimsel veriler dışında oynama yapmak, kaynağı olmayan veriler üretmek birer etik ihlali olduğu gibi verilerin bir kısmını değiştirme, silme, oynama gibi davranışlar da akademisyenin güvenilirliğini sarsacaktır. Ayrıca yazar/yazarlar kişileri kötüleyici değerlendirmelerden kaçınmalı, tamamıyla bilimsel veriler ışığında bir üslup sergilemelidir.
* Çalışmaya entelektüel açıdan destek vermeyenlerin yazarlar arasında isminin bulunmaması gerekmektedir. Olumsuz bir durum karşısında dergi editörlüğü, yazardan/yazarlardan yayın sürecindeki ham veriler talep edilebilir. Böyle bir durumda ilgili belgelerin yayın kurulu ve danışma kuruluna verilmesi gerekir. Çalışmada denek kullanılmış ise bunların rızasının aldığına dair, kullanılan veriler ve analiz/araştırma ile ilgili gerekli izinleri aldıklarına dair belgelerinin olması gerekmektedir. Ayrıca yazar/yazarlar erken görünüm aşamasında görülen bir aksaklık üzerine editör ile görüşerek çalışmasında değişiklik yapabilir.
Hakemler İçin Etik Kurallar
* SJISS’de çift taraflı kör hakem sistemi kullanılmaktadır. Hakemlik süreci gizlidir ve üçüncü kişilerle bu bilgi paylaşılamaz. Yazarlar ve hakemler birbirlerini bilemez, çalışma konusunda doğrudan görüşemez. Hakem/hakemler ve yazar/yazarlar arasındaki iletişim editörler aracılığı ile sağlanır ve bunun için derginin sitesi kullanılır.
* Dergiye gelen her çalışmaya alanında uzman iki hakem atanır ve bu hakemler çalışmaları bilimsel verilere göre kendilerine verilen 30 günlük süre içerisinde değerlendirir, tarafsız davranır. Sonuçların olumlu ve olumsuz gelmesi durumunda ise çalışma, üçüncü hakeme yönlendirilir.
* Çalışmada bilimsel etiğe uygun olmayan bir durum veya çıkar çatışması olması hâlinde hakem/hakemler editörü bilgilendirmelidir. Ayrıca hakemin/hakemlerin değerlendirmelerinde uygun bir üslup kullanmaları, hakaret, tariz, iftira vb. içeren yorumlar yapmaktan kaçınmaları gerekmektedir.
Editör ve Alan Editörleri İçin Etik Kurallar
* Editör/editörler makalelerin hakem değerlendirme sürecini gizli tutmak; üçüncü kişilerle paylaşmamak; yayımlanan makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumak; dergiye yüklenen çalışmalara karşı tarafsız davranmak; olası ihlallerde yazar/yazarların, derginin haklarını korumak; dergiye gelen makalede intihal olduğu, aynı makalenin başka yerde yayımlanmak üzere olduğu veya yayımlandığı konusunda bir iddia olması hâlinde durumu araştırmak ve iddiaların doğruluğu durumunda makaleyi yayımlamamak konularından sorumludur.
Dergi editörlerinden herhangi biri yayın yapmak istediğinde dergideki yetkileri dondurulur, yayın süreci sonuçlanana kadar da aktif edilmez. Süreç tamamen etik ilkeler doğrultusunda çift kör hakemlik sistemi dikkate alınarak yürütülür.
Yayın Politikası
* SJISS’nin yayın sürecindeki tüm işlemler https://newerajournal.com/ adresinden yapılır.
* Dergide kör hakemlik sistemi uygulanır. Tarafsız bir değerlendirilmenin yapılabilmesi için hakemlere gönderilen yazılarda yer alan yazar, kurum vb. gibi bilgilere yer verilmez.
* Dergiye gönderilen yazılar, ilk olarak yazının yayın kurallarına uygunluğu yönüyle incelenir. Yayın kurallarına uygun olan yazılar öncelikle editör tarafından değerlendirilir. Editörün ön değerlendirmesinden geçen yazılar, alan editörlerine aktarılır ve alan editörleri tarafından alanında uzman iki hakeme yönlendirilir. İki hakemden de olumlu/yayımlanabilir raporu almış ve düzeltme istenen yazılarda, hakemlerin raporları doğrultusunda alan editörleri vasıtasıyla yazarlarla irtibata geçilir. Yazarlardan hakemlerin istediği düzeltmeleri yaparak en geç 15 gün içinde yazıyı tekrar göndermesi talep edilir.
* Hakemlerin ikisinden de yayımlanamaz raporu alan yazıların yayımlanamayacağı hakem raporları eklenerek makale sahibine bildirilir. Hakemlerden birinden olumlu diğerinden olumsuz rapor gelmesi hâlinde üçüncü hakemin görüşüne başvurulur. Üçüncü hakemin görüşüne göre yazılar kabul veya ret edilir.
* Hakemlerden yazıların 30 gün içinde değerlendirmeleri istenir. 30 günlük sürenin bitmesi durumunda hatırlatma mesajı gönderilir ve 10 günlük ek süre verilir. Bu süre sonunda değerlendirmeye cevap vermeyen hakemin yerine başka bir hakem ataması gerçekleştirilir.
* Hakemler tarafından kabul edilen çalışmalar, yazarlar tarafından en geç 15 gün içerisinde gerekli düzenlemeler ve yazar bilgileri (ad, soyad, kurum bilgisi, mail, ORCID) eklenerek tekrar sisteme yüklenir. Sisteme yüklenen çalışmalar makalenin muhtevasına uygun olan dil editörlerine yönlendirilir. Dil editörleri tarafından kontrollerin tamamlanmasının ardından çalışmanın mizanpaj işlemleri yapılıp sayı ataması gerçekleştirilir.
Etik Kurul Onayı Gerektiren Çalışmalar Hakkında Bilgilendirme
Etik Kurul İzni gerektiren çalışmalar aşağıdaki gibidir:
* Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,
* İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dâhil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
* İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
* Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
* Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar.
Etik kurul onayının gerektiği durumlarda hazırlanan rapor, etik kurulun ismini, varsa referans numarasını kapsamalıdır. Eğer çalışmanın etik kurul onayından muaf olduğu bildirilmişse, dergi editörlüğüne sebebi açıklanmalıdır.