MUFTI OF KARAHİSARISÂHİB HÜSEYİN EFENDİZÂDE ES-SEYYİD ABDULLAH VEHBİ EFENDİ


Abstract views: 165 / PDF downloads: 102

Authors

  • Eyüp Kurt Akü İslami İlimler Fakültesi

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8186375

Keywords:

Ottoman Empire, Scholarship Class, Karahisarısâhib, Sheikh Hüseyin Efendi

Abstract

Mufti Abdullah Vehbi Efendi and his family, who were members of the scholarship class of the Ottoman state organization, constitute the subject of this study. It is assumed that this family, known as "es-sayyid" in the records, originated in Medina. Mufti Abdullah Vehbi Efendi's father, Hüseyin Efendi, served as the Khalwati sheikh in the khangah allocated to him next to the Nakibuleşraf District Governorship in Karahisarısâhib. It is known that this lodge was later converted into a madrasah and became famous as the "Mountain Madrasa". Son Abdullah Vehbi Efendi, on the other hand, held important positions such as mufti, mudarris, and cabi at the same place. Grandson Mehmet Vahid Efendi was also a professor and worked at Alaca Madrasa, one of the city's educational institutions. They died on various dates and were buried in the Akmescit Mosque burial ground. The fact that it is inevitable to live with the "other" in today's globalizing world has made the Ottoman state important not only for Muslims but also for all humanity in terms of benefiting from its experiences. Therefore, enlightening the situation of the scholarship class, which constitutes one of the three important professional groups of the state organization in a period when the Ottoman Empire was on the way to collapse, should be one of the issues that should be emphasized. Various studies have been done on the subject before. These studies are mostly based on the relevant sharia registers. Although we also benefited from the aforementioned records, the fact that an academician, one of the grandchildren of the family, supported our study as a writer, has enabled us to reach more specific data on the subject. As a result of this situation, it has become possible to obtain some records, remains and rumors about the family. These are the tombstone of Sheikh Hüseyin Efendi, the fountain epitaph in the family residence-medrese campus, and a divan containing the poems of his son Mehmet Vahid Efendi. Our study has been created by analysis and synthesis method, and in order to bring our research to life, the sharia registers, related researches and the remains we have mentioned have been used. With this study, based on the aforementioned works, the aforementioned remains were brought to the world of science.

 

References

Âli, Gelibolulu Mustafa. Nushatü’s-Selâtin. İstanbul: Büyüyen Ay Yayınları, Çerçi, F., 2015.

Aslan, Nasi. “Osmanlı İlmiye Teşkilatının Bozulmasına Dönük Bir Eleştiri:Sinobî Abdullah Ahdî Örneği”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 19/1 (2019), 221–239.

Atay, Hüseyin. Osmanlılar’da Yüksek Din Eğitimi (Medrese Programları-İcâzet Nâmeler Islahat Hareketleri ). İstanbul: 1983.

Atik, Kayhan. “XVII. Yüzyıl Osmanlı Aydınlarına Göre İlmiye Teşkilatındaki Çözülmeye İlişkin Tespit ve Teklifler”. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 14 (2000), 31–54.

Bakı, Edip Ali. XVII-XIX’uncu Yüzyıl Şairlerinden Mehmet Fevzi. Afyon: 1945.

Buzpınar, Ş. Tufan. “Nakîbuleşrâf”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisipedisi. 32/322–324. İstanbul: TDV Yayınları, 2006.

Çadırcı, Musa. Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapıları. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1991.

Çelik, Kürşat. “565 Numaralı Karahisar-ı Sahib Şer ‘Iyye Sicili’nin Tanıtımı ve Fihristi 1839-1840 (H. 1255-1256)”. Turkish Studies 4/3 (2009), 550–582.

Devellioğlu, Ferit. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları, 1993.

Ergün, Mehmet Özgür. 653 Numaralı Karahisar-ı Sahib Şer‘iyye Sicili. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2009.

Gök, Nurşen. III. Selim Döneminde Afyonkarahisar’ın Sosyal ve İktisadi Tarihi (1789-1808). Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1998.

Gönçer, Süleyman. Afyon İli Tarihi. İstanbul: 1991.

Güneş, Mehmet. “1822-1830 Yılları Arasında Afyon’da İlmiye Sınıfına Mensup Yöneticiler”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 3/1 (2001), 91–104.

Hülagü, M. Metin. “Osmanlı Devletinde Güherçile Üretimi ve Kayseri Güherçile Fabrikası”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 11 (2001), 73–93.

İlgar, Yusuf. Karahisar-ı Sahip Sancağı Müftîlik Kurumu ve Afyonkarahisar Müftîleri. İstanbul: Eramat Matbaacılık, 1992.

İpşirli, Mehmet. “Câbî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 6/529–530. İstanbul: TDV Yayınları, 1992.

İpşirli, Mehmet. “İlmiye”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 22/141–145. İstanbul: TDV Yayınları, 2000.

İpşirli, Mehmet. “Osmanlı İlmiye Mesleği Hakkında Gözlemler (XVI-XVII.Asırlar)”. Osmanlı Araştırmaları-The Journal of Ottoman 7/8 (1988), 270–285.

Kara, Ahmet Sinan. Osmanlı Devleti’nin Son Yüzyılında Müftülük: Müftülerin Eğitim, Tayin, Azl ve Sosyalki Konumlandırmaları / Geçen Yüzyılın Osmanlı Müftüleri: Osmanlı Devleti’nin Eğitimi, Tayini, Görevden Alınması ve Görevden Alınması, Sosyal Hayattaki Pozisyonları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2011.

Karazeybek, Mustafa vd. Afyonkarahisar Vakıf Eserleri. Afyon: Akü Yayını, 2005.

Kargı, Kadir. Karahisar-ı Sahib Kazasına Ait 1692 Numaralı Nüfus Defteri ve Değerlendirilmesi (H.1254/M.1838-1839). Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2016.

Küçükaşcı, Mustafa Sabri. “Seyyid”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 37/40–43. İstanbul: TDV Yayınları, 2009.

Mert, Özcan. “Âyan”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 4/195–198. İstanbul, 1991.

Örenç, Ali Fuat. “Mutasarrıf”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 31/377–379. İstanbul: TDV Yayınları, 2020.

Özdemir, Üzeyir. 1817-1818 M. (1233 H.) Tarih ve 561 Numaralı Afyon Şer’iyye Sicili /1817-1818 M. (1233 H.). Elazığ: Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013.

Özkaya, Yücel. “Mütesellim”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 32/203–204. İstanbul: TDV Yayınları, 2006.

Pakalın, Mehmet Zeki. Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü. İstanbul: MEB Yayınları, 1993.

Sarı, Mehmet. “Afyonkarahisarlı Alimler, Şairler ve Yazarlar”. Afyonkarahisar Kütüğü. 3–32. Afyonkarahisar: Akü Yayını, 2001.

Soysal, Mehmet. 557 Numaralı Afyon Karahisâr-ı Sâhib Sancağı Şer’iyye Sicili. Elazığ: Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2005.

Uğur, Yunus. “Şer’iyye Sicilleri”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 39/8–11. İstanbul: TDV Yayınları, 2009.

Ünal, Mehmet Ali. Osmanlı Müesseseleri Tarihi. Isparta: 1997.

Üyümez, Mevlüt vd. Afyonkarahisar Camileri. Afyonkarahisar: ts.

Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Osmanlı Devletinin İlmiye Teşkilatı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay., 1998.

Uzundal, Edip. 562 No’lu Şer’iyye Siciline Göre Karahisar-ı Sâhib Sancağı (Belge Özetleri ve Değerlendirme). Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2011.

Karahisâr-ı Sâhib Sancağı Şer’îye Sicil Defteri (1210). İSAM, ts.

Published

2023-07-26

How to Cite

Kurt, E. (2023). MUFTI OF KARAHİSARISÂHİB HÜSEYİN EFENDİZÂDE ES-SEYYİD ABDULLAH VEHBİ EFENDİ. NEW ERA INTERNATIONAL JOURNAL OF INTERDISCIPLINARY SOCIAL RESEARCHES, 8(19), 57–71. https://doi.org/10.5281/zenodo.8186375