ASRIN FELAKETİ OLARAK NİTELENDİRİLEN 6 ŞUBAT DEPREMLERİNİN EĞİTİM SÜREÇLERİNE YANSIMALARI

Özet

6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş’ın önce Pazarcık ilçesinde 7.7 sonra Elbistan ilçesinde 7.6 şiddetinde meydana gelen iki büyük deprem Türkiye’yi sarstı. Deprem şiddetlerinin büyüklüğü, art arda gerçekleşmesi ve iklim şartları afetin büyüklüğünü arttırdı. Bu iki depremin sonuçları uzun dönem içerisinde de etkisini göstermeye devam edecektir. Son yüzyılda dünya çapındaki en büyük doğal afetlerden biriyle, cumhuriyet tarihinin ise en büyük doğal afetiyle karşı karşıya olduğumuz ortak kanaat olarak dillendirilmektedir. Deprem Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa olmak üzere 11 ili doğrudan veya dolaylı olarak etkiledi. Bu ölçekte büyük bir afetin çok önemli toplumsal etkileri olacaktır. Kurumsal ve özellikle de örgün eğitimin de böylesi bir yıkımdan ciddi bir şekilde etkileneceğini söylemek gerekir. Bu illerin bir kısmında büyük yıkımlar olurken bir kısmında ise lokal tahribat gerçekleşmiş olup 11 ilin tamamı değerlendirmeye dahil edilmiştir. Art arda gerçekleşen iki deprem birçok insanı, daha özelde birçok öğrenciyi ve öğretmeni etkilemiştir. Deprem sonucu binlerce bina yıkılmış ya da hasar görmüştür. Bu binalar arasında okulların da olması muhtemeldir. Öğrencilerin ve öğretmenlerin büyük bir kısmının depremden zarar gördüğünü, can veya mal kayıplarının meydana geldiğini düşünürsek eğitim kurumunun da depremden önemli ölçüde olumsuz etkilendiğini söyleyebiliriz. Bu bağlamda çalışmanın amacı, ülkemizde büyük bir toplumsal alanı derinden etkileyen 6 Şubat depremlerinin eğitim süreçlerine yansımasının ortaya çıkarılmasıdır. Çalışma nitel bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubu 20 okul yöneticisinden oluşmaktadır. Çalışma grubu ölçüt örnekleme yöntemine göre belirlenmiştir.  Ölçüt olarak ise depremden etkilenmiş 11 ilden herhangi birindeki okulda yöneticilik yapıyor olma kriter alınmıştır. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Veriler ise betimsel analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırma bulgularından elde edilen sonuçlara göre 6 Şubat depremleri eğitim-öğretim süreçleri üzerinde birçok olumsuzluklar yaşanmasına özellikle zorunlu göçler yaşanması, eğitime erişimdeki fırsat eşitsizliğinin daha artması, kaygı, stres gibi depresif bozukların akademik kaygıların önüne geçmesi vb. durumların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu durumlar göz önüne alınarak hem afet öncesi hem de afet dönemlerinde eğitim-öğretimin devamlılığı ve hayatın bireyler için bir an evvel normalleşebilmesi için farkındalık eğitimlerini artırılması, ruhsal toparlanmalar için ise psikolojik desteklerin sağlanması konuları öncelikli hale gelmelidir.