PANDORA, APHRODİTE, PENELOPE VE HERA MİTOLOJİK KARAKTERLERİ IŞIĞINDA ANTİK YUNAN’DA KADIN ALGISI

Özet

Mitoloji kelimesi, Yunanca sözle söylenen, duyulan hikâye anlamına gelen “Mythos” ve gerçeğin insan sözüyle anlatılması anlamına gelen “Logos” kelimelerinin birleşiminden oluşur. Aslında iki kelime mantık açısından birbirine tezattır. Biri hikâye, masal gibi gerçeği yansıtmayan olayları tanımlarken, diğeri ise gerçeğin anlatılmasıdır. Bu sebeple Eskiçağın insanlarının inanç sistemlerini ve mitlerini incelerken birbirlerinden ayıramayız.

Genellikle erkek egemenliğinin hâkim olduğu, yönetim dâhil devletin tüm kurumlarında, toplumun söz hakkı olmayan vatandaşları olan kadınlar, Mezopotamya, Antik Yunan ve Roma gibi Eskiçağ Devletleri’nin mitoslarında ise fazlasıyla rol almışlardı. Söz konusu çağın mitoslarında, kadının doğurganlık özelliğine sahip olmasından dolayı kutsal bir varlık olarak kabul edilirken, yarattıkları tanrıçaları insanoğlunun başına gelen felaketlerin, yıkımların ve savaşların kaynağı olarak da göstermişlerdi.

Bundan dolayıdır ki günümüzde Eskiçağ Devletleri’nin sosyal yapılarında kadın algısının kısıtlı bilimsel verilerin ışığında değerlendirmesini yaparken, onlara ait mitoslardan da oldukça faydalanıyoruz. Bu çalışmada dört mitolojik karakter, Pandora, Aphrodite, Penelope ve Hera seçilmiştir. Amacımız, Eskiçağ mitolojisinde, savaşları başlatan, felaketlere sebep olan aynı zamanda canlıların doğumunu sağlayan, aşkı var eden, kadına dair örnek mitler üzerinden, Antik Yunan Uygarlığı’nda kadın algısını yorumlamaktır.