ABAY’IN KAÇ “KARA SÖZ”Ü VAR?

Özet

Modern Kazak edebiyatının ve Kazak yazı dilinin önde gelen isimlerinden biri olan Abay Kunanbayoğlu’nun sosyal yaşama dair tespitlerini, fikir ve görüşlerini ifade ettiği düşünceleri çoğunlukla “Kara Söz” olarak adlandırılıyor. Abay mensup olduğu toplumu çok iyi müşahade eden, ondaki eksiklikleri dile getiren ve bu eksiklikleri ortadan kaldırmak için çözümler ileri süren bir gözlemcidir. 21. yy.da Abay’a ait Kara Sözlerin ve şiirlerin derlendiği Kiril harfli çalışmalarda söz konusu fikir yazılarının toplamı 45 olarak gösteriliyor. Abay’a ait Kara Sözlerin toplam sayısında ihtilaf olmakla birlikte kendisine atfedilen şiirlerin toplam sayısında da verilen rakamların birbirini tutmadığı görülür. Hatta Arap harfli nüshalar üzerine yapılan çalışmalar arttıkça Abay’a ait yeni şiirlerin ortaya çıktığı bir gerçektir. Abay’ın doğrudan kaleme aldığı bir çalışmanın olup olmadığı henüz net değildir. Ancak Abay ve eserleri üzerine en önemli kaynak Murseyit Bikeulı tarafından Arap harfleriyle yazıya geçirilen nüshalardır. Murseyit Bikeulı’nın Abay’ın en yakınındaki kişilerden biri olduğu bilinmektedir. Bu Arap harfli nüshalardan biri de 25 Mart 1907 tarihli yazmadır. Kiril harfli baskılarda Kara Söz olarak numaralandırılan metinlerden bazıları söz konusu yazmada farklı başlıklarla isimlendirilmiştir. Bu makalede Abay’a ait “Kara Sözler”in toplam sayısı üzerinde durulmuş ve Kazakların kökeni hakkındaki düşünceleri üzerine yeni bir okuma denemesi yapılmıştır