TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ UYGULAMALARININ REKABET GÜCÜNE ETKİSİNİN TURİZM SEKTÖRÜ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ: TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ UYGULAMALARI

Esin BENHÜR AKTÜRK; Elçin YAVUZ

doi:10.5281/zenodo.7462439

Yazarlar

Esin BENHÜR AKTÜRK istanbul aydın university
Elçin YAVUZ İstanbul Aydın Üniversitesi

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7462439

Anahtar Kelimeler:

Toplam Kalite Yönetimi, Rekabet Gücü, Turizm Sektörü.

Özet

Bu çalışma toplam kalite yönetimi uygulamalarının turizm sektöründeki rekabet gücüne olan etkisinin olup olmadığını ve eğer etkisi varsa ne derece olduğunu tespit etmek amacı ile yapılmıştır. Çalışmada bağımlı değişken rekabet gücü olup bağımsız değişken ise toplam kalite yönetimi uygulamalarıdır. Dünyamızda sanayi devrimi ile birlikte hızla gelişen teknolojiler mesafeleri kısaltarak sektörel pazarı büyütmüştür. Bu büyük pazarlardaki rekabet ortamları daha yoğun geçmekte olurken, bu yoğun rekabet ortamlarından en fazla etkilenen sektör ise hizmet sektörleri olmaktadır. Hizmet sektörünün değer oranı en büyük sektörü olan turizm de bu yoğun rekabetten etkilenmektedir. Turizm sektörü açısından rekabet ortamının sert yaşanmasının en büyük sebebi olarak müşterin talep ve tatminlerinin hızlı değişime uğraması olarak görülür. Bu sebepten dolayı rekabet üstünlüğü sağlamak için kalite sürekli yüksek tutulmak zorundadır. Turizm sektöründe üretilen ürün çalışan insiyatifinde olması kalite bozulmalarına neden olur. Toplam kalite yönetiminin temellerinden biri olan kalite sorumluğunun paylaşılması prensibi gereği sürekli iyileştirmeler yapılarak hata payları düşürülür ve kaliteye ulaşım ve sürekliliği sağlanır. Bu başarı doğrusal yönde rekabet avantajı sağlamaktadır. Çalışmada turizm sektörü hakkında bilgilerle birinci bölüme başlanılmış, devamında ise toplam kalite yönetimi ve rekabet gücü olgularından bahsedilmiştir. Yapılan anket verileri incelendiğinde turizm sektöründe toplam kalite yönetimi uygulamalarının rekabet gücünü etkilediği sonucuna varılmıştır.

Referanslar

ADIGÜZEL, M. (2011b). Uluslararası Rekabet Gücü: Ankara: Nobel Yayınları.

ALTINOK, V. (2001). “Toplam Kalite Yönetimi Yaklaşımı”. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, cilt 1, sayı 1-2, ss.205-214 .

ALTUNIŞIK, R., COŞKUN, R., BAYRAKTAROĞLU, S., ve YILDIRIM E. (2007). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı, , İstanbul, Sakarya Yayıncılık.

AREF, F. (2011). “The Effects of Tourism on Quality of Life: A Case Study of Shiraz, Iran”. Life Science Journal, cilt 8, sayı 2, ss.26-30.

BAYRAKTAROĞLU, G., & ATREK, B. (2006). ‘Firmalara Rekabet Avantajı sağlayacak yeni bir strateji: Bireyselleştirilmiş Kitlesel Üretim’. Eastern Mediterranean University Review of Social, Economic & Business Studies, 7/8, 235-253.

BAYRAM, L. (2005). “Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık”. Sayıştay Dergisi, sayı 59, ss.125-139.

BUYRUK, L. (1999). “Otel İşletmelerinde Hizmet Kalitesi ve Otel İş Görenlerinin Hizmet Kalitesini Algılamaları Konusunda Bir Araştırma”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İşletme Anabilim Dalı, Marmara Üniversitesi.

BAYTEKİN, E. P. (2005). “Toplam Kalite Hedefinde Müşteri Memnuniyetinden Müşteri Sadakatine”. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi, sayı 1, ss.41-52.

DIXIT, A.K. & NALEBUFF, B. J. (2002). Stratejik Düşünme: İş, Politika ve Günlük yaşamın Rekabetçi Yanı, (Çeviri: ARIK, N.). İstanbul: Sabancı Üniversitesi.

DOĞAN, S., ve KILIÇ, S. (2008). “İlişki Yönetiminde İç ve Dış Müşteri Memnuniyetinin Sağlanması”. Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, sayı 14, s.60-87.

DURSUN, Y., ve KOCAGÖZ, E. (2010). “Yapısal Eşitlik Modellemesi ve Regresyon: Karşılaştırmalı Bir Analiz”. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı 35, ss.1-17.

DIXIT, A.K. & NALEBUFF, B. J. (2002). Stratejik Düşünme: İş, Politika ve Günlük yaşamın Rekabetçi Yanı, (Çeviri: ARIK, N.). İstanbul: Sabancı Üniversitesi.

EMANET, H. (2007). “EFQM Mükemmellik Modeli İle Kamu Yönetiminde Kalite Geliştirme ve Öz değerleme Çalışmaları Üzerine Bir Saha Çalışması: Dikimevi Örneği. Dikimevi Örneği”, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İşletme Anabilim Dalı, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü.

ENGİNKAYA, E. (2005). ‘Turizm Pazarlamasında Bölgesel Farklılıkların Reakabet Gücüne Etkisi Ve Bir Uygulama’ (Yayınlanmamaış Doktora Tezi), İşletme Anabilim Dalı, Marmara Üniversitesi.

ERTÜRK, M. (2011). ‘Türkiye’deki Otel İşletmelerinde Hizmet Kalitesinin Ölçülmesine Yönelik Bir Alan Araştırması’, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Turizm İşletmeciliği Eğitimi Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi.

FLEISHER, C. S. & BENSOUSSAN, B.E. (2003). Strategic and Competitive Analysis, New Jersey/ USA: Prentice Hall.

GEORGE D., & MALLERY, P. (2010). SPSS for Windows step by step. A simple study guide and reference. GEN, Boston, MA: Pearson Education, Inc, 10.

HOFER, W. C. & SCHENDAL, D. (1978). Strategy Formulation. West Group.

KILIÇ, B. & ELEREN, A. (2009). ‘Turizm Sektöründe Hizmet Kalitesi Ölçümü Üzerine Bir Literatür Araştırması’. Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, cilt 1, sayı 1, ss. 91-118.

KIZILGÖL, Ö., ve ERBAYKAL, E. (2008). “Türkiye’de Turizm Gelirleri İle Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bir Nedensellik Analizi”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, cilt 13, sayı 2, ss.351-360.

KIZILKAYA, O., SOFUĞLU, E., ve KARAÇOR, Z. (2016). “Türkiye'de Turizm Gelirleri-Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı”. Celal Bayar Üniversitesi İİBF Yönetim ve Ekonomi Dergisi, cilt 23, sayı 1, ss.203-215.

KUŞAT, N. (2014). ‘Küreselleşen Dünyada Turizm Sektörü: Bilgi İletişim Teknolojileri Ve Rekabet Gücü’. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, cilt 3, sayı 5, ss. 114-138.

KÜÇÜK, O., YILMAZ, E., ŞEN, H. İ., ve KÜÇÜK, N. (2015). “Toplam Kalite Yönetiminin İşletme Performansına Etkisi: Lojistik Sektöründe Bir Uygulama”. The Journal of Academic Social Science Studies, cilt 34, sayı 2, ss.53-67.

MANTYMAA, E., TYRVAINEN, L., JUUTINEN, A., & KURTTILA, M. (2021). “Importance of Forest Landscape Quality For Companies Operating İn Nature Tourism Areas”. Land Use Policy, sayı 107, ss.1-2.

NOWACKI, M., KOWALCZYK-ANİOŁ, J., KRÓLİKOWSKA, K., PSTROCKA-RAK, M., ve AWEDYK, M. (2018). “Strategic Planning For Sustainable Tourism Development in Poland”. International Journal of Sustainable Development & World Ecology, cilt 25, sayı 6, ss.562-567.

OKUMUŞ, F. (2002). Turistik İşletmelerde Rekabet Avantajı Yaratılma ve Koruma, T.C. Turizm Bakanlığı II. Turizm Şuraası Bildirileri.

ÖZDAMAR K. (2013a). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi – 1, MINITAB 16 – IBM SPSS 21, Eskişehir: Nisan Kitapevi.

ÖZDAMAR K. (2013b). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi – 2, MINITAB 16 – IBM SPSS 21, Eskişehir: Nisan Kitapevi.

ÖZGE BEŞİKÇİOĞLU, R. N. (2022). ‘Algılanan Hizmet Kalitesi Ve Tekrar Satın Alma Niyetine Etkisi: Golf Turizmi Belek Bölgesi’. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.

SERT, A. N., ve ŞAHBAZ, R. P. (2017). “Turist Bakış Açısıyla Destinasyon Rekabet Gücünün Belirlenmesinde Sosyo-Demografik Özelliklerin Etkisine Yönelik Bir Araştırma”. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, sayı 74, s.92.

TÜRKKAN, E. (2001). Rekabet Teorisi ve Endüstri İktisadı. Ankara: Turhan Kitabevi.

TÜRKİYE KALİTE DERNEĞİ. (2016). EFQM Mükemmellik Modeli, İstanbul, KALDER.

TÜRKİYE KALİTE DERNEĞİ. (2019). EFQM Mükemmellik Modeli, İstanbul, KALDER.

TÜRKOĞLU, N. (2016). ‘Konaklama İşletmelerinde Kurumsallaşma, Entelektüel Sermaye Ve Rekabet Gücü İlişkisinin İncelenmesi’, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı, Akdeniz Üniversitesi.

UZUT, İ. (2021). “Gastronomi Turizmi Rekabet Analizi: İstanbul Örneği”, (Doktora Tezi), Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi.

UZUN C. (2020). ‘Turizm İşletmelerinde İnovasyon Stratejileri’. AHBVÜ Turizm Fakültesi Dergisi, cilt 23, sayı 2, ss. 271-294.

YAĞAR, H. (2007). “Toplam Kalite Yönetimi İle Organizasyonel Performans İlişkisi ve Finans Sektörü Uygulaması”, (Yüksek Lisans Tezi), FBE Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, Yıldız Teknik Üniversitesi.

YILDIZ, B. (2018). “Toplam Kalite Yönetimi Uygulamalarının İnovasyon ve Firma Performansı Üzerindeki Etkisinde Çevresel Dinamizmin Düzenleyici Rolü”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İşletme Ana Bilim Dalı, Hasan Kalyoncu Üniversitesi.

YÜNCÜ, R. (2010). “Şarap Turizmi Bölgelerinin Rekabet Edebilirliğine Yönelik Bir Model Önerisi: Kapadokya Örneği”, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Turizm ve Otel İşletmeciliği Anabilim Dalı, Anadolu Üniversitesi.

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ UYGULAMALARININ REKABET GÜCÜNE ETKİSİNİN TURİZM SEKTÖRÜ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ