1984 VE OTOMATIK PORTAKAL ESERLERİNDE ÜTOPİK HAYAL İÇERİSİNDEKİ DİSTOPİK GERÇEKLİK

Özet

Günümüzde etkilerini sosyal, psikolojik, ekonomik yönden etkilemeye devam eden iki büyük dünya savaşının edebiyata yansımaları gözden kaçırılmaması gereken hususlar arasındadır. Özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrasında patlak veren birçok sorunun devamında bireyler üzerinde oldukça büyük yıkımlara sebep olduğu da bilinmektedir. Özellikle modern dönemdeki bireylerin sahip olduğu yıkımlar hem var olan hükümetleri ya da toplum düzenlerini eleştirmek hem de geleceğe yönelik birçok tavsiye ve uyarı bildirmek açısından birçok yazar tarafından ütopik ya da distopik eserlere konu olmaktadır. George Orwell’ın 1984 ve Anthony Burgess’ın Otomatik Portakal eserleri de distopik eserler arasında yer almaktadır. Distopik ve ütopik dünya görüşlerinin subjektif olarak  kabul edildiği düşüncesinden hareketle iki eserin de aynı zamanda ütopik dünya tasvirleri olduğunu belirtmek mümkündür. Bu çalışmada 1984 ve Otomatik Portakal eserleri toplum için ütopik olarak kabul edilen dünya düzeninin bireyler için birer distopyaya dönüşümü ele alınacaktır. Bu makalenin amacı savaş sonrası dönemde hükümetler tarafından yaratılmaya çalışılan tek tip insan modelinin makineleştirilmeye ve köleleştirilmeye sebep olduğunu eleştirmektir. Bu makineleştirilme politikası hükümetler açısından olumlu sebep ve sonuçlar içermektedir. Ancak bununla birlikte toplumda var olmaya çalışan bireyler için bir robotlaştırılmak hem bireyleri toplumun ana hatlarından soyutlamak hem de insanliklarına karşı yapılan bir cinayeti normalleştirmek anlamlarına gelmektedir. Bu açıdan bakıldığında, George Orwell’ın 1984 adlı romanında bireylerin düşünceleri Düşünce Polisi gibi oluşumlar tarafından engellenmektedir. Diğer bir yandan Anthony Burgess tarafından yazılan Otomatik Portakal adlı eserde de bireyin içerisindeki insani istekler susturulmaya ve tamamen yok edilmeye çalışılmaktadır. Toplumun birer sembolü olarak birçok sıkıntıyı yansıtmak amacıyla yaratılan ana karakterler için var edilmeye çalışılan bu dünya düzeni bir distopyaya dönüşmektedir. Bu makale sonucunda her ütopyanın bir başkasının distopyası olduğu düşüncesi çıkarsanacaktır.